نیاز فوری سرخس، مالچ‌پاشی ۲ هزار هکتار برای کاهش ریزگردها است/ گیاه «کاپاریس» به صورت پایلوت در سرخس کشت می‌شود

به گزارش خبرنگار سرخس‌خبر، سمینار «بیابان‌زدایی در کانون‌های گرد و غبار شهرستان سرخس» امروز به میزبانی و محوریت شرکت پالایش گاز شهید هاشمی‌نژاد سرخس و با هدف معرفی گیاه «کاپاریس» برای کشت در سرخس و مقابله با ریزگردها برگزار شد.

حسن نوری‌زاده در این سمینار با بیان اینکه در ۱۳۰ هزار هکتار از اراضی شهرستان سرخس پدیده ریزگردها را داریم، گفت: اگر کانون اصلی ریزگردها به طور علمی و مطالعاتی و با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای مشخص نشود کشت این گیاه نجات بخش این منطقه نخواهد بود و ما باید کانون اصلی ریزگردها را مشخص کنیم و در خصوص مهار ریزگردها در کانون اصلی برنامه‌ریزی کنیم و اگر در برداشت خاک و برداشت ماسه در کانون اصلی راه‌حل‌های مختلفی را در نظر نگیریم، امنیت رشد این گیاه نیز تحت‌الشعاع قرار خواهد گرفت.

فرماندار سرخس اظهار کرد: اقدامات عمرانی در خصوص سیل‌بندها و ایجاد بندهای انحرافی یا بندهای مهار آب‌های روانی که امروز در شهرستان صورت گرفت در روستای چشمه‌شور ناکارآمد بود به دلیل طرح مطالعاتی آن و ایجاد گابیون‌هایی که در بالادستی باید انجام بگیرد.

مقابله با ریزگردها باید به صورت ترکیبی انجام شود

وی تاکید کرد: مقابله با ریزگردها باید به صورت ترکیبی انجام شود همانگونه که مشکل به صورت ترکیبی به سراغ ما آمده است؛ عدم حفظ وضعیت موجود اراضی شهرستان سرخس، نداشتن متولی واحد توسط دستگاهی خاص، چرای بی‌رویه دام، ایجاد حصار برای اشخاصی خاص و همچنین خشکسالی، موضوعاتی است که به صورت ترکیبی پدیده ریزگردها را به وجود آورده‌اند و باید با راه‌حل‌های ترکیبی به سراغ حل این موضوع برویم.

نوری‌زاده با تقدیر از آستان قدس رضوی به دلیل امضای تفاهم‌نامه در زمینه منابع طبیعی و محیط زیست، گفت: این تفاهم‌نامه با محوریت قرارگاه مبارزه با ریزگردها در فرمانداری سرخس شکل گرفته و به عنوان یک سند بالادستی می‌تواند به همه حوزه‌ها کمک کند تا بتوانیم این موضوع را کنترل کنیم.

گیاه «کاپاریس» را در یکی از مناطق سرخس به صورت پایلوت کشت می‌کنیم

فرماندار سرخس در ادامه با  اشاره به وضعیت تخریب «تخته واویلا» که ۱۴هزار هکتار است، گفت: شرایطی فیزیکی «تخته واویلا» به گونه‌ای بود که اگر باد با سرعت ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت هم می‌وزید ذره‌ای گرد و خاک بلند نمی‌شد اما چه بر سر طبیعت آوردیم و این تخته را تخریب کردیم و امروز سرعت باد ۵۰ کیلومتر بر ساعت که می‌وزد من به عنوان فرماندار باید بلرزم که امروز جاده مسدود می‌شود و کودک ۵ ساله سرخسی در این جاده کشته می‌شود.

وی ادامه داد: امروز روستای گنبدلی دیگر قابل سکونت نیست، بیش از ۱۲ روستای سرخس درگیر موضوع ریزگرد هستند بنابراین ما در چند حوزه از خروجی موضوعات دانش بنیان و مسائل علمی که صورت گرفته قطع و یقین استفاده خواهیم کرد و به عنوان پایلوت در یکی از مناطق شهرستان سرخس گیاه «کاپاریس» را کشت می‌کنیم و منابع طبیعی هم کمک کند خروجی طرح مطالعاتی زودتر بیرون بیاید.

مالچ‌پاشی نیاز فوری سرخس برای کاهش اثر ریزگردها است

نوری‌زاده بیان کرد: برخی اقدامات نیاز فوری ما در سرخس است که در جلسه ستاد بحران استان نیز مفصل توضیح دادم و علی‌رغم همه خطرات زیست محیطی و اثرات منفی حوزه مالچ‌پاشی، مجبور هستیم مساحت بین ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ هکتار از اراضی حدفاصل روستای اسلام قلعه، پالایشگاه گاز و منطقه گنبدلی را مالچ‌پاشی کنیم، راه‌حلی جز این در کوتاه‌مدت نیست.

فرماندار سرخس با اشاره به ایجاد یک کمربند بادشکن طبیعی در اراضی بالادست روستاهای درگیر ریزگرد، گفت: جهت کاشت و رشد هرگونه درخت پسته یا تاغ یا گیاه کاپاریس نیازمند این هستیم که یک بادشکن در بالادست به صورت طبیعی اجرا کنیم زیرا سرعت بادهایی که در شهرستان سرخس است و همچنین سطح حرکت ریزگردها باعث دفن تاغ‌های ۲۵ ساله شده است.

وی در ادامه به اعتبارات مقابله با ریزگردها در دو سال گذشته اشاره و عنوان کرد: کل اعتباراتی که ما در دو سال گذشته در حوزه شهرستان سرخس داشتیم ۱۲ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان بوده که از این مبلغ ۳ میلیارد تومان برای طرح تحقیقاتی بوده و پیمانکار آن مشخص شده و کار مطالعاتی در حال انجام است و ۹ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان دیگر نیز برای کشت تاغ‌زارها، نگهداری و آب‌دهی آنها در منطقه دق‌بهلول است.

اختصاص ۱۲۰ میلیارد تومان توسط وزارت نفت برای ریزگردهای سرخس

نوری‌زاده عنوان کرد: مجموعه وزارت نفت برای صیانت از وضعیت کارکنان و تجهیزات فنی و جلوگیری از هرگونه خلل در تولید گاز به عنوان یک مرکز حیاتی شرق کشور اعتبار در نظر گرفته که طبق آن ۵۰ میلیارد تومان بودجه تخصیص داده است اما لازمه پرداخت آن داشتن یک طرح مطالعاتی است و این هم قرار است در حوزه پالایشگاه و کمربند سبز این منطقه انجام شود.

فرماندار سرخس ادامه داد: ۷۰ میلیارد تومان دیگر هم که وزیر محترم نفت در قالب مسئولیت‌های اجتماعی به مدت سه سال به شرکت ملی گاز دستور مساعدت دادند نیز مستلزم داشتن طرح مطالعاتی است.

وی گفت: طرح انتقال آب چاه آرتزین از طرح‌های دیگری است که نیاز به مطالعات دارد تا براساس مسائل علمی، آبی را با یک درجه حرارت و شوری و سختی بالا به این منطقه منتقل کنیم و نباید انتقال این آب بستر حرکت نمک‌ها در منطقه و کل کشاورزی شهرستان را تحت‌الشعاع قرار دهد؛ این طرح را نیز به منابع طبیعی و محیط زیست واگذار کردیم و منتظریم خروجی آن هستیم.

نوری‌زاده در ادامه به اقداماتی که تاکنون در حوزه کشت گیاهان و درختان برای مقابله با ریزگردها انجام شده است اشاره واظهار کرد: مجموعه آستان قدس رضوی امسال در منطقه صمدآباد کاشت درختچه‌های تاغ به مساحت ۶۵ هکتار و کاشت حدود ۳۰۰ هکتار گردوی گرمسیری در منطقه دولت‌آباد را شروع کرده است و تاکنون بیش از ۲۵۰ هکتار آن زیرکشت رفته است؛ همچنین منابع طبیعی سرخس بیش از ۳۰۰ هکتار را در دق بهلول زیر کشت برده است.

فرماندار سرخس گفت: درخواست ما برای مالچ‌پاشی از همین سرفصل ۹ میلیارد تومان منابع طبیعی و اعتبارت مدیریت بحران استانی است که بتوانیم ظرف کمتر از ۲۰ روز مالچ‌پاشی را به عنوان مُسَکِن در این منطقه انجام دهیم و بشود یک بخشی از رضایت‌مندی مردم و حمایت اجتماعی مردم را داشته باشیم و بتوانیم پروژه‌های بعدی خودمان را اجرا کنیم.

بزرگترین چالش و ابرمسئله ما در سرخس حوزه ریزگردها است

نوری‌زاده با بیان اینکه ما امروز در شهرستان سرخس به یک ابر مسئله‌ای به نام ریزگردها مواجه هستیم گفت: اینکه می‌گوییم مسئله ریزگردها یک ابرمسئله است به این دلیل است که مولفه‌های تاثیرگذار در به وجود آمدن این مسئله متفاوت است و مربوط به یک زمان محدود و شرایط خاص نیست.

فرماندار سرخس افزود: سال‌های کم بارشی که در این منطقه شاهد هستیم، ناملایمت‌های که با محیط زیست توسط انسان در حوزه‌های مختلف اتفاق افتاده است امروز ما را دچار یک ابر مسئله کرده است بنابراین راه‌حل آن نیز باید بازه‌ای از راه‌حل‌های مختلف باشد تا بتوانیم تاثیر آن را در زندگی مردم شاهد باشیم.

وی با تاکید بر اینکه امروز بزرگترین چالش ما در سرخس حوزه ریزگردها است و در حوزه صنعت، تولید و زندگی روزمره همشهریان مشکلات زیادی را ایجاد کرده است، گفت: تنوع موضوعات مقابله با این پدیده را در پیش روی خود داریم، زیرا با تغییر اقلیم در سرخس مواجه شدیم و باید برای حل آن از مسائل سنتی، تجربه معتمدین، عملکرد و سازگاری طبیعت با گونه‌های مختلف و همچنین روش‌های صنعتی و علمی همزمان در چند بازه استفاده کنیم که نتایج آن منجر به اثر تخریبی کمتر و رضایت‌مندی بیشتر شود و نمی‌توانیم با یک راه‌حل و نسخه واحد به مقابله با ریزگردها برویم.

پدیده شوم قاچاق تاغ منجر به مرگ جوان سرخسی شد

نوری‌زاده ادامه داد: کاشت درخت تاغ به ما اثبات کرد به دلیل نداشتن پیوست‌های اجتماعی، پیوست‌های اقتصادی و پیوست‌های امنیتی در حوزه شهرستان سرخس کارساز نیست و امروز ما شاهد پدیده شوم قاچاق تاغ در سرخس هستیم و در این حوزه جوان عزیزی از این شهرستان جان خود را از دست داده است.

فرماندار سرخس عنوان کرد: با محوریت مردم و کمک مردم در هر عرصه‌ای وارد کارزار شدیم خروجی آن مثبت بوده است و دولت و منابع طبیعی ما به تنهایی نمی‌تواند این شرایط را تغییر دهد و باید پیوست اقتصادی پروژه‌ها و طرح‌ها در شهرستان دیده شود.

وی گفت: امروز تحقیقات علمی درباره گیاه «کاپاریس» منجر به کار عملی شده و در زهک سیستان و بلوچستان این گیاه کاشته شده و اثر آن دیده می‌شود.

«کاپاریس»، یکی از خشک زی‌ترین و مقاوم‌ترین گیاهان به گرما و کمبود آب است

به گزارش خبرگزاری فارس، در سمینار «بیابان‌زدایی در کانون‌های گرد و غبار شهرستان سرخس» مزایای کاشت گیاه «کاپاریس» توسط یک شرکت دانش بنیان بررسی شد.

در این سمینار مطرح شد: گیاه دارویی «کاپاریس»، یکی از خشک زی‌ترین و مقاوم‌ترین گیاهان به گرما و کمبود آب است. این گیاه بومی ایران بوده و سابقه زیست آن در کشور بیش از ۳۰۰۰ سال است. به دلیل اینکه جوانه‌زنی بذر گیاه «کاپاریس» ضعیف و حدود ۳ درصد است، کشت زراعی آن از طریق نشاء و نهال انجام‌ می‌شود.

از این گیاه می‌توان به عنوان گیاه پوششی ایده‌آل جهت جلوگیری از فرسایش بادی و آبی خاک و ممانعت از بروز ریزگرد در مناطق کویری استفاده کرد چون گیاه «کاپاریس» به راحتی در مناطقی با بارش سالانه کمتر از ۱۵۰ میلی‌متر، به خوبی مستقر شده، رشد کرده و باردهی دارد.

این گیاه ارزشمند دارویی به صورت خوابیده رشد می‌کند و در حالت بالغ ۲۰ متر مربع را روی زمین می‌پوشاند و از برخورد باد به ذرات خاک جلوگیری می‌کند که این موضوع در بیابان‌زدایی نیز تاثیر دارد، عمر گیاه حداقل ۵۰ سال است و به دلیل تلخ بودن تمام اجزاء گیاه، مورد چرای دام قرار نمی‌گیرد بنابراین می‌تواند پوشش گیاهی دائمی در اراضی خشک بوجود آورد.

تولید این گیاه در محرومیت‌زدایی، اشتغال‌زایی و ارزآوری موثر است و محصولات گیاه «کاپاریس» در دو قالب غنچه و میوه، برداشت شده و پس از فرآوری به صورت شور و یا ترشی به بازار عرضه می‌شوند و قیمت بسیار بالایی در بازارهای داخلی و خارجی دارند.

خبرنگار: علیرضا علی‌صوفی

پایان پیام/